ไขข้อสงสัย ทำไมแพทย์ถึงวิเคราะห์ว่าเป็น โควิด-19 ระบาดรอบใหม่ ไม่ใช่ระลอก2

จากประเด็นที่ หมอทวีศิลป์ วิษณุโยธิน โฆษก ศบค. กล่าวถึงสถานการณ์โควิด-19 ที่กำลังระบาดในประเทศตอนนี้ว่า ที่พบผู้ติดเชื้อวันเดียวกว่า 500 ราย ซึ่งมากกว่าสถิติเดิมที่วันละ180 จะเรียกว่าการระบาดระลอก 2 ได้หรือไม่ ซึ่งทางคุณหมอ ได้ให้คำตอบว่า 'ไม่เป็นการระบาดระลอก 2 เพราะไม่ได้ติดมาจากกลุ่มเดิม ให้เรียกว่าการระบาดระลอกใหม่' ซึ่งประเด็นนี้กลายเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักในโลกออนไลน์

ล่าสุดเฟซบุ๊ก 'หมอเวร' ได้ไขข้อข้องใจว่า ทำไมถึงเรียกว่าเป็นการระบาด ระลอกใหม่ โดยมีคำอธิบายดังนี้ 'หลังการแถลงข่าวสถานการณ์โควิดประจำวัน ก็มีคนสงสัยว่า ทำไมถึงเรียกการระบาดรอบนี้ #เป็นการระบาดระลอกใหม่ ไม่ใช่ #การระบาดระลอกสอง จะเลี่ยงคำให้มันยุ่งยากรุงรังทำไม อันที่จริงก็ไม่ได้เข้าข้างใครหรอกนะ แต่อยากอธิบายให้เคลียร์แบบนี้

ในทางวิชาการกับความเข้าใจของคนทั่วไปมันมีความแตกต่างกันอยู่ ไม่ใช่การประดิษฐ์คำให้ดูดีอย่างที่เข้าใจกันหรอกนะ กรณีนี้ก็เช่นกัน ที่ต้องบอกว่าเป็นการระบาดระลอกใหม่นั้น เรียกว่า newly emerging เป็นเพราะเกิดจากการติดเชื้อใหม่จากอีกกลุ่มก้อนหนึ่งซึ่งเป็นแรงงานต่างด้าว ซึ่งไม่ได้เชื่อมโยงกับการระบาดในระลอกแรกอย่างตอนสนามมวยหรือผับที่ทองหล่อ เพราะตัวนั้นจะจบไปตั้งแต่ช่วงพฤษภาคมที่ผ่านมาแล้ว

ส่วนคำว่าระบาดระลอกสอง เรียกว่า re-emerging พูดง่ายๆก็คือ ต้องมีผลพวงอันเกิดจากการระบาดรอบแรกด้วยถึงจะใช้คำนี้ได้ ซึ่งเคสแพกุ้งครั้งนี้มันไม่ได้เชื่อมโยงกัน และเป็นเชื้อจากข้างนอกเข้ามาใหม่ ไม่ใช่เชื้อเดิมที่เคยตกค้างในประเทศแล้วแพร่อีกรอบ ....ดังนั้นนี่จึงเป็นเหตุผลที่ต้องเรียกว่าการระบาดระลอกใหม่นั่นเอง

นึกภาพว่าเราดู Fast and Furious มา 7-8 ภาคแล้วอยู่ๆ เค้าก็ทำหนังสปินออฟของเดอะร็อคแยกออกมา มีตัวแสดงเซ็ตเดิมบางคน ก็เลยเรียกว่าภาคใหม่ ไม่ได้นับต่อเป็นภาค 9 อะไรแบบนั้น พอเก็ตยัง

อีกอย่างการเรียกแยกกันแบบนี้มันดีในแง่ของการบันทึก และสามารถใช้อ้างอิงในการสืบค้นทางระบาดวิทยาในอนาคตด้วย เพราะถ้าใช้คำเดียวกันแล้ววันนึงเกิดมาค้นข้อมูลแล้วไม่ตรง ก็อาจทำให้วิเคราะห์โรคกันผิดแล้วยิ่งถ้ามีการกลายพันธุ์ก็จะยิ่งยุ่งยากเข้าไปใหญ่นั่นเอง อย่าเข้าใจผิดว่าเค้าเลี่ยงบาลีเด้อ'