หมอเตือนฝีดาษลิงไม่ตายแต่เสียโฉมได้ คนไทยต่ำกว่า42ปีไม่มีภูมิคุ้มกัน

วันนี้( 3 มิ.ย.65) ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หรือ "หมอธีระวัฒน์" ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊ก เกี่ยวกับโรคฝีดาษลิง (Monkeypox) มีรายละเอียดดังนี้

...ระวังตัวกันหน่อยก็ดีนะครับ

ถ้าไม่สบาย กักตัว แยกตัวเพราะอาจติดเชื้อที่แพร่ไปหาคนอื่นได้ไม่ว่าจะเป็นโควิดเดิม ไข้หวัดใหญ่และฝีดาษลิง และอื่นๆ ยังดีที่ฝีดาษลิงจะปล่อยเชื้อ ตอนที่เริ่มมีอาการแล้วคือ ไข้ ปวดหัว ปวดเมื่อย ปวดตัว ผื่นอาจจะมาตามหลังและอาจปรากฏในที่ลับ ไม่รู้ตัว

ดังนั้นไม่สบายอย่าเอาตัวเข้าไปหาคนอื่น ใส่หน้ากาก อย่าปล่อยเชื้อ วินัยแบบโควิดเป๋ะ

"ช่วงเวลาที่จะให้เปิดหน้ากาก ..ฝีดาษลิงกำลังมา แม่ไม่ตาย เสียโฉมได้"

ขณะเดียวกัน น.พ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ (หมอเฉลิมชัย) รองประธานกรรมาธิการการสาธารณสุข วุฒิสภา ได้เผยข้อมูลผ่าน ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย เกี่ยวกับฝีดาษลิง โดยระบุว่า

..เนื่องจากในขณะนี้ ฝีดาษลิงได้ระบาดไปแล้วกว่า 33 ประเทศ จำนวนมากกว่า 500 ราย แม้จะยังไม่มีผู้เสียชีวิตเลย แต่ก็ทำให้ประเทศต่างๆ เกิดความระมัดระวัง ทั้งในระดับประเทศและระดับปัจเจกบุคคล

ทั้งนี้เนื่องจากมีข้อมูลการวิจัยหาระดับภูมิคุ้มกันหลังฉีดวัคซีน ตีพิมพ์ลงในวารสารการแพทย์ชั้นนำ (NEJM) ที่สรุปว่า ผู้ที่เคยปลูกฝีป้องกันฝีดาษคนหรือไข้ทรพิษ ยังคงมีระดับภูมิคุ้มกันที่สูงมากพอ แม้จะผ่านมาหลายสิบปี โดยมีค่าครึ่งชีวิต (Half Life) ของระดับภูมิคุ้มกัน ซึ่งแปลว่าระดับภูมิคุ้มกันลดลงเหลือเพียงครึ่งเดียวใช้เวลากี่ปี ในวัคซีนฝีดาษนั้น ค่าครึ่งชีวิตยาวนานถึง 92 ปี จึงทำให้หลายคนอยากทราบว่าตนเองมีภูมิคุ้มกันต่อฝีดาษลิงหรือไม่อย่างไร

วันนี้จะใช้หลักการ 2 ประการ เพื่อประกอบการพิจารณาดังนี้

1) อายุของคน

เป็นที่ทราบกันดีว่า ฝีดาษหายไปจากทวีปเอเชียในปี 2518 โดยประเทศสุดท้ายที่พบคือ บังกลาเทศ ตามมาด้วยการสูญพันธุ์ของฝีดาษในทวีปแอฟริกาเมื่อปี 2520 โดยโซมาเลียเป็นประเทศสุดท้าย และองค์การอนามัยโลกได้ประกาศถือว่าฝีดาษหมดไปจากโลกมนุษย์ในปี 2523 ( 8 พฤษภาคม 2523 )

ส่วนของไทยนั้น ฝีดาษหมดไปจากประเทศก่อนที่ประเทศสุดท้ายในทวีปเอเชียจะหมดในปี 2518 ไทยจึงเริ่มยุติการปลูกฝีป้องกันฝีดาษตั้งแต่ปี 2517 เป็นต้นมา และทั่วโลกได้ยุติการปลูกฝีป้องกันฝีดาษตั้งแต่ปี 2523

ดังนั้นผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 42 ปี หรือเกิดหลังปี 2523 จะถือว่าไม่เคยหรือไม่มีโอกาสได้รับการปลูกฝีป้องกันฝีดาษ ส่วนผู้ที่อายุ 48 ปีขึ้นไป หรือเกิดก่อนปี 2517 มีโอกาสที่จะได้รับการปลูกฝีป้องกันฝีดาษสูงมาก และผู้ที่อายุอยู่ในช่วงดังกล่าวคือ เกิดปี 2517-2523 มีโอกาสจะได้รับการปลูกฝี แต่ค่อนข้างน้อย

2) แผลเป็นจากการปลูกฝี

แผลเป็นที่ปรากฏจากการปลูกฝี ป้องกันโรค หรือให้วัคซีน มีอยู่ 2 ชนิดด้วยกัน ได้แก่

2.1 ปลูกฝีป้องกันฝีดาษคนหรือไข้ทรพิษ จะเป็นแผลเป็นแบนเรียบ

2.2 ปลูกฝีป้องกันวัณโรค จะเป็นแผลเป็นที่เป็นแบบนูน

หมอเตือนฝีดาษลิงไม่ตายแต่เสียโฉมได้ คนไทยต่ำกว่า42ปีไม่มีภูมิคุ้มกัน

ถ้าใครมีทั้งสองแผลเป็น และอันหนึ่งเรียบ อีกอันหนึ่งนูน แปลว่าได้รับการปลูกฝีป้องกันทั้ง 2 โรค แต่ถ้ามีเพียงแผลเดียว จะต้องเป็นแผลที่เรียบเท่านั้น เพราะถ้านูนก็จะเป็นการปลูกฝีป้องกันวัณโรค

กล่าวโดยสรุป

1) ผู้ที่มีอายุมากกว่า 48 ปีขึ้นไป เกิดก่อนปีพ.ศ. 2517 มีโอกาสที่จะได้รับการปลูกฝีป้องกันฝีดาษค่อนข้างมาก

2) ผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 42 ปีลงมา เกิดหลังปี 2523 ถือว่าไม่มีโอกาสได้รับการปลูกฝีป้องกันฝีดาษ

3) ผู้อายุ 42-48 ปี เกิดระหว่างพ.ศ. 2517-2523 ถือว่ามีโอกาสจะได้รับการปลูกฝีอยู่บ้าง แต่โอกาสนั้นค่อนข้างน้อย

4) แผลเป็นจากการปลูกฝีมี 2 ชนิดคือ แผลเป็นจากการปลูกฝีป้องกันฝีดาษคนหรือไข้ทรพิษ และแผลเป็นจากการปลูกฝีป้องกันวัณโรค

5) แผลเป็นจากการปลูกฝีป้องกันฝีดาษคน จะเป็นแผลเป็นที่แบนเรียบหรือเป็นหลุมลงไปเล็กน้อย ไม่นูน

6) แผลเป็นที่เกิดจากการปลูกฝีป้องกันวัณโรค จะเป็นแผลเป็นที่นูน